lunes, 8 de octubre de 2012

Muestreo de mamíferos

El fin de semana del 22-23 de septiembre participé en Monográficos de muestreo de fauna salvaje: técnicas de muestreo de mamíferos y micromamíferos, organizado por Sustinea e impartido por Sorex: Ecología y Medio Ambiente, en Leiro, en el entorno del Monumento Natural de Pena Corneira.


Los mamíferos son difíciles de estudiar, y existen una gran diversidad de métodos, tanto directos (observación del propio animal), como indirectos (observación de evidencias como huellas, excrementos, etc).

Los métodos directos son métodos indiscutibles, que permiten calcular densidades de población, pero dependen de muchos factores, como la experiencia de quien realiza la observación, la climatología, etc. Algunos de los métodos directos que hay son el diseño de itinerarios, tanto diurnos (a pie o en vehículo, con por ejemplo, cérvidos), como nocturnos (usando puntos de luz, en espacios abiertos, con por ejemplo, lagomorfos o zorros); las estaciones de censo o el trampeo (captura-marcaje-recaptura).


Revolcadero de jabalí (Sus scrofa)

En este árbol se puede observar el barro que deja el jabalí, tras frotarse. En ocasiones pueden encontrarse pelo.
Los métodos indirectos se basan en la detección de indicios, obtenidos de forma natural (excrementos, egagrópilas, pelos..) o  artificial, mediante el uso de trampas de huellas, de pelo, o el fototrampeo.

Cámaras de fototrampeo; es importante adoptar medidades de seguirdad para evitar robos


Cámara montada; suele ponerse enfrente de algún tipo de trampa o cebo, que atraiga animales

Trampa de pelo, con cebo de carne. Al intentar acceder al cebo, algunos pelos quedan enganchados en la malla.
Trampa montada, fente a la cámara

Además de cebos o trampas, es común durante el fototrampeo el uso de feromonas u otro tipo de señales olfativas, que atraigan a los animales a la zona donde está la cámara.


Reclamos olorosos; los hay de todo tipo, y la mayoría desagradables para el olfato humano

Respecto a los micromamíferos, se utilizan otro tipo de trampas. Hay que revisarlas como mucho cada 8-12h, sobre todo si hace mucho frío o sol, para evitar muertes por deshidratación, etc.


Cajas sin montar, y de cebo, pan mojado en aceite. Puede usarse fruta si hace mucho calor, apra evitar deshidratación

Las cajas montadas se rodean de film transparente, para evitar ahogos en caso de lluvia. Además de cebo, dentro se pone algodón, para evitar que el animal pase frío.

Estos métodos, se utilizan bien porque se esta estudiando alguna especie con fines científicos, o porque se necesita hacer la gestión de una espacio natural, etc. No deben usarse como pasatiempo, ya que suponen una molestia para los animales.

Fotos: I.G.de Castro






3 comentarios:

Xabier Prieto Espiñeira dijo...

Buf, qué complicado é o estudo dos mamíferos... Teño un colega (biólogo, coma ti) que traballa con Morcegos e con Ratas de auga e xa me conta como é o tema.

Ten moito mérito, a verdade. Mesmo para traballar en serio con anfibios cómpre traballar de noite, como fan Martiño e compañía.
Non me estrana que a maior parte dos afeizoados e afeizoadas se inclinen pola ornitoloxía.

Unha aperta

Inés G. de Castro dijo...

As aves son moi vistosas e en certa medida más sinxelas de observar (aínda que algunhas especies fanse de rogar). Pero de cara a identificar especies a min resúltanme máis complicado, sobre todo porque as veces só tes uns segundos e non tes tempo para fixarte en todos os detalles, ou están demasiado lonxe como para discernir as características.

E falando de aves, agora mesmo vou ao teo blogue a ver que tal por Villafáfila.

Outra aperta para ti

Unknown dijo...

Vaya currazo!! Está genial! Biko!